زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

وجوب تبعی





وجوب مستفاد از دلالت غیر مطابقی خطاب شرعی را وجوب تبعی گویند.


۱ - تعریف



وجوب تبعی، مقابل وجوب اصلی، وجوبی است که به طور مستقل مورد اراده مولا قرار نگرفته و خطاب جداگانه‌ای نیز برای آن صادر نشده، بلکه دستور او بر وجوب، به صورت دلالت غیر مطابقی صورت می‌گیرد. بنابراین، در صورتی که جمله‌ای برای بیان مقصود اصلی متکلم گفته شود، اما لازمه آن دلالت بر وجوب چیزی دیگر باشد، آن وجوب را تبعی گویند؛ برای مثال، وقتی مولا می‌گوید: «اشتر اللحم»، مقصود اصلی او این است که گوشت خریده شود، اما این کلام او به تبع، بر وجوب رفتن به بازار برای خریدن گوشت دلالت می‌کند.
و یا وقتی دلیلی می‌گوید: سفر بیش از چهار فرسخ سبب قصر نماز می‌شود، به ملازمه فهمیده می‌شود که روزه نیز بر این شخص واجب نیست، زیرا بین قصر نماز و عدم وجوب روزه ملازمه است.
[۷] شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج ۱، ص ۱۹۶.
[۸] فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج ۲، ص ۳۶۹.


۲ - پانویس


 
۱. عراقی، ضیاء الدین، نهایة الافکار، ج ۱، ص ۳۳۲.    
۲. جزایری، محمدجعفر، منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، ج ۲، ص ۳۵۲.    
۳. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۲۸۱.    
۴. آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص ۱۲۲.    
۵. اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج ۱، ص ۹۴-۹۳.    
۶. ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص ۳۳۵.    
۷. شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج ۱، ص ۱۹۶.
۸. فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج ۲، ص ۳۶۹.


۳ - منبع



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۸۱، برگرفته از مقاله «وجوب تبعی».    

رده‌های این صفحه : وجوب




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.